loading
OSIEM KOBIET
TD Český Těšín
4. 5. 2024 / 17:30
OSIEM KOBIET
TD Český Těšín
5. 5. 2024 / 17:30
TAJEMNICZY OGRÓD
RYBNIK / Teatr Ziemi Rybnickiej
7. 5. 2024 / 09:00
OSIEM KOBIET
TD Český Těšín
3. 5. 2024 / 10:00

Program Sceny polskiej

3. 5. 2024
10:00 | TC Czeski Cieszyn
4. 5. 2024
17:30 | TC Czeski Cieszyn | CTD
5. 5. 2024
17:30 | TC Czeski Cieszyn | CTJ
Cały program

O Scenie Polskiej

Scena Polska powstała 1 sierpnia 1951 roku jako drugi – oprócz Sceny Czeskiej (powstałej w 1945 r.) – zespół Teatru Cieszyńskiego w Czeskim Cieszynie. Inicjatorami powstania tej placówki byli: działacze Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w Czechosłowacji, artyści z Polski (A. Gąssowski, W. Woźnik, R. Feniuk) oraz ówczesny dyrektor TC Josef Zajíc. Organizacją zespołu z ramienia Zarządu Głównego PZKO zajął się Władysław Niedoba. Siedzibą sceny był budynek przy ul. Strzelniczej, przedstawienia zaś odbywały się w hotelu Piast.

Scena Polska jest jedynym w pełni zawodowym teatrem polskim działającym poza granicami Kraju, finansowanym przez organy państwa, na terenie którego ma siedzibę, czyli Urząd Wojewódzki w Ostrawie.

Scena Polska rozpoczęła swoją działalność 14 października 1951 roku premierą sztuki Aleksandra Maliszewskiego Wczoraj i przedwczoraj w reżyserii Władysława Delonga i scenografii Władysława Cejnara. W swoich początkach Scena Polska bazowała na aktorach wywodzących się z licznych miejscowych amatorskich zespołów teatralnych, którzy niejednokrotnie porzucali swoje dotychczasowe, bardziej intratne zawody, dla niepewnej doli aktorów nowej sceny.

W ciągu 70 sezonów Scena Polska wystawiła ponad 470 premier. Zespół aktorski liczy obecnie 16 osób, wystawia 5 premier w sezonie, grając około 120 przedstawień. Poza stałą siedzibą w Czeskim Cieszynie gra w 4 miejscowościach na objeździe, a gościnnie w kilkunastu miejscowościach w Polsce oraz w Czechach. Występowała również na Słowacji, na Litwie i Ukrainie, w Austrii.

W repertuarze SP znajdują się zarówno spektakle dla dzieci i młodzieży, jak i dla widzów dorosłych, od klasyki światowej poprzez dramaty, komedie, literaturę polską i czeską aż po twórczość rodzimych pisarzy.

Scena Polska TC wpisała się ostatnio w mapę teatralną Polski, zdobywając m.in. nagrody w Ogólnopolskich Konkursach na Wystawienie Dawnych Dzieł Literatury Polskiej "Klasyka Żywa" (w 2015 i 2018 roku).

Scena Polska od początku swojego istnienia realizuje i udoskonala formułę teatru popularnego przeznaczonego dla szerokiej widowni. Swojego widza musi nieustannie zdobywać jako widza teatralnego w ogóle i jako widza polskiej sceny, i polskiego repertuaru w szczególności. Scena Polska poza swoją stałą działalnością spełnia jeszcze zadania wychowawcze, patriotyczne, a ze względu na coraz rzadszą obecność żywego polskiego języka na Zaolziu jest jedną z nielicznych placówek, umożliwiającą kontakt z polskim językiem literackim i żywym polskim słowem.


Fragment Przesłania Prof. Jerzego Buzka, Przewodniczącego Parlamentu Europejskiego, z okazji 60-lecia Sceny Polskiej Teatru Cieszyńskiego w Czeskim Cieszynie:
„Historia Teatru Cieszyńskiego – skupiającego dwa niezależne zespoły – sięga czasów, kiedy mało kto sądził, że pewnego dnia znikną graniczne szlabany, a most na Olzie będzie bardziej łączył niż dzielił oba państwa. W pewnym sensie rozszerzenie Unii Europejskiej dokonało się na deskach Teatru Cieszyńskiego w Czeskim Cieszynie, zanim jeszcze decyzję taką podjęli politycy. Niezwykle cieszy mnie, że to właśnie z Cieszyna, z polsko-czeskiego pogranicza, z którego pochodzę, dajecie Europie jasny sygnał, że kultura nie zna granic”.


Fragment przemówienia Karola Suszki, dyrektora Teatru Cieszyńskiego, z okazji 60-lecia Sceny Polskiej Teatru Cieszyńskiego w Czeskim Cieszynie:
„Jesteśmy świadkami światowego fenomenu, jakim bezsprzecznie jest istnienie Sceny Polskiej. Nieraz się zastanawiałem, co i jakie siły powodują o jej mocnym i pozytywnym trwaniu. Dochodzę do przekonania, iż przyczyną jest to niesamowite dążenie naszej społeczności do Kultury – do żywej kultury. Nasze społeczeństwo jest świadome, że tylko kultura, sprawy duchowe są w stanie przetrwać wieki. Materia zniknie, duch pozostanie”.

Z listu gratulacyjnego Andrzeja Dery, Sekretarza Stanu w Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy, z okazji 65-lecia Sceny Polskiej Teatru Cieszyńskiego w Czeskim Cieszynie:
„Mam przyjemność poinformować, że Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej wyraził zgodę na przyjęcie honorowego patronatu nad jubileuszem 65-lecia Sceny Polskiej Teatru Cieszyńskiego w Czeskim Cieszynie. Działalność artystyczna Sceny Polskiej od dziesięcioleci wywiera duży wpływ na rozwój życia kulturalnego na Zaolziu i umacnianie tożsamości wspólnoty Polaków mieszkających w Republice Czeskiej. Utalentowani aktorzy, wysoki poziom prezentowanego repertuaru, a także Państwa otwartość i serdeczność sprzyjają nawiązywaniu przyjaźni, wymianie doświadczeń oraz tworzeniu atmosfery dobrej współpracy narodu polskiego i czeskiego na płaszczyźnie kulturalnej. To wspaniały i godny uwagi przykład budowania dialogu z naszymi sąsiadami przy jednoczesnym zachowaniu odrębności, oryginalności i troski o rozwój kultury narodowej”.


Dr hab. Mirosława Pindór, profesor Uniwersytetu Śląskiego, tymi słowami oceniła repertuar Sceny Polskiej:

„Scena Polska spełnia – głównie poprzez język i repertuar – misję placówki przyczyniającej się do zachowania narodowej tożsamości w warunkach obcego państwa. Przynależąc do ogólnego niepodzielnego obszaru teatru polskiego, odgrywa jednocześnie – z racji funkcjonowania w strukturze Teatru Cieszyńskiego wespół ze Sceną Czeską – wybitną rolę w procesie twórczej koegzystencji sąsiadujących kultur narodowych. Będąc współtwórczynią życia narodowego poza granicami Kraju, pielęgnując polską kulturę, podtrzymując więź z Polską, jest zarazem pomostem pomiędzy polską i czeską kulturą teatralną. To specyfika jej działania, wyróżnik spośród wszystkich krajowych i pozakrajowych scen.
Jednakże celem prymarnym Sceny Polskiej jest, tak jak każdego mniejszościowego teatru polskiego tworzonego i prowadzonego poza granicami Kraju, edukowanie, kształcenie i doskonalenie znajomości języka narodowego skupionej wokół niego polskiej widowni. Realizacja funkcji przynależnej teatrowi narodowemu dokonuje się przede wszystkim poprzez repertuar – polski. Niemalże 50% wprowadzonych na afisz tytułów Sceny Polskiej stanowią pozycje przynależne do literatury polskiej. Stąd jak najbardziej zasadne staje się stwierdzenie, iż Scena Polska jest najbardziej polskim teatrem ze wszystkich teatrów polskich”.


Pod jedną dyrekcją, którą – od chwili powstania Sceny Polskiej – sprawowali kolejno:
Josef ZAJÍC (1949–1960)
František KORDULA (1960–1972)
Libuše KIŠOVÁ, p.o. dyrektor (1972–1973)
Ladislav SLÍVA, p.o. dyrektor (1973–1974)
Josef SROVNAL (1974–1976)
Józef WIERZGOŃ (1976–1990)
Ladislav SLÍVA (1990–1996)
Roman ROZBRÓJ (1996–2000)
Karol SUSZKA (2000–2018)
Petr KRACIK (2018– do dziś),

działały dwa zespoły artystyczne – polski i czeski (a od września 2008 r., kiedy w skład Teatru Cieszyńskiego weszła Scena Lalek Bajka – trzy zespoły) – pod kierownictwem samodzielnych kierowników artystycznych i literackich.


Kierownicy artystyczni Sceny Polskiej:
Władysław NIEDOBA (1951–1960)
Franek MICHALIK (1960–66)
Alojzy NOWAK (1966–1973)
Andrzej PRZYBYLSKI (1973)
Kazimierz SIEDLACZEK (1974–1979)
Karol SUSZKA (1979–1988)
Rudolf MOLIŃSKI (1988–1998, 2001–2003)
Jerzy BATYCKI (1999–2001)
Bogdan KOKOTEK (2003– do dziś)

Kierownicy i sekretarze literaccy Sceny Polskiej:
Jan HAVLÁSEK (1951–56)
Wanda CEJNAR (1955–62, 1969–86, 1989–90, 1992)
Petr GRIMM (1961–63)
Jiří ROY (1963–69)
Aleksandra HUMEL (1986–88)
Renata PUTZLACHER (1989–97, 1999–2001)
Paweł GABARA (1991–93)
Kazimierz JAWORSKI (1993–94)
Joanna WANIA (1997– do dziś)
Kazimierz KASZPER (1998)
Urszula KUREK (1998)
Katarzyna SŁUPCZYŃSKA (2002)

 

Zespół artystyczny Sceny Polskiej

pokaż kolejnych aktorów